جایگاه زبان و چاپ متون دینی فارسی در قرن ‌‌نوزدهم شبه‌قارة هند؛ خیزش اردو

نویسنده

چکیده مقاله:

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ ‌‌مردم به اطلاعات و گردش سریع‌‌تر آن را امکان‌پذیر کرد. معیار‌‌سازیِ زبان‌‌های بومی برخاسته از چاپ‌‌ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه‌‌های اجتماعی سبب می‌شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه‌قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می‌کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاصد دینی بود. بعضی افول فارسی و خیزش اردو را به سیاست‌‌های زبانی استعماری نسبت می‌‌دهند و برخی دلایل دیگری را مد نظر دارند. ورود چاپ به بنگال و سپس هند (1870 م/ 1287 ق) و درک قدرت آن از سوی علمای مسلمان به استفادۀ ‌‌گسترده از چاپ و تأسیس چاپ‌‌خانه‌‌ها به‌‌ویژه در نیمۀ ‌‌شمالی هند انجامید و توجه به مخاطبان بیش‌تر، آن‌‌ها را به ‌‌سمت «زبانِ مردم» (در این مقاله اردو) سوق داد. مقاله سعی در نشان‌دادن این چرخش زبانی (از فارسی به اردو) در بافتار جامعۀ ‌‌چندزبانیِ هندِ قرن ‌‌نوزدهم دارد که درنهایت، همچون عامل دیگری، به تضعیف جایگاهِ زبان فارسی در برابر گسترش زبان اردو، که رفته‌رفته خود را به‌مثابۀ هویت دینی ـ زبانی ِجدید مسلمانانِ شبه‌قاره‌‌ تقویت می‌‌کرد، انجامید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه زبان و چاپ متون دینی فارسی در قرن نوزدهم شبه قاره هند؛ خیزش اردو

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ مردم به اطلاعات و گردش سریع تر آن را امکان پذیر کرد. معیار سازیِ زبان های بومی برخاسته از چاپ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه های اجتماعی سبب می شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاصد دینی ب...

متن کامل

جایگاه زبان و چاپ متون دینی فارسی در قرن نوزدهم شبه قارة هند؛ خیزش اردو

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ مردم به اطلاعات و گردش سریع تر آن را امکان پذیر کرد. معیار سازیِ زبان های بومی برخاسته از چاپ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه های اجتماعی سبب می شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاصد دینی ب...

متن کامل

سهم زبان اردو در همگرایی مسلمانان شبه قاره هند پیش از تجزیه

تا چندین سده پس از ورود مسلمانان به شبه قاره هند، زبان‌های عربی و فارسی به‌ترتیب زبان دینی و دیوانسالاری مسلمانان بودند. البته نفوذ و گسترش زبان فارسی در این سرزمین در دوره اسلامی، با هیچ زبان دیگری قابل مقایسه نیست.  با این‌حال این زبان‌ها با زبان‌های محلی و عمومی رایج در مناطق مختلف هند نیز در ارتباط بودند و میان آنها داد و ستد و وام‌گیری وجود داشت. برخی از زبان‌های محلی عناصری از زبان‌های فا...

متن کامل

نقش روزنامه‌‌های فارسی چاپ هند در انقلاب مشروطۀ ایران

انقلاب مشروطیت ایران تحت‌تأثیر عوامل مختلفی شکل گرفت. یکی از این عوامل تأثیر روزنامه‌های فارسی زبان خارج از ایران بود. روزنامه‌ها به عنوان یک وسیله ی ارتباط جمعی در آن زمان دارای نفوذ بسیار زیادی گردیدند. روزنامه‌هایی که در خارج از ایران و به خصوص هندوستان چاپ می‌شد، توسط روشنفکران مترقی و انقلابی اداره می‌شد. آن ها از وضع سیاسی و اجتماعی و اقتصادی دولت قاجار انتقاد می‌کردند و با نوشتن مقالاتی ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  67- 88

تاریخ انتشار 2013-03-16

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023